Bulut Hesaplama Servislerinin 6 Türü

Bulut, inanılmaz derecede karmaşık bir dizi altyapı teknolojisini ifade eder. Temel düzeyde, kullanıcıların erişim kiralayabilecekleri şekilde birbirine bağlı bilgisayarlar, sunucular ve veritabanları koleksiyonudur. Bulut bilişim hizmetleri, işletmelerin ve kamu kurumlarının bilgi teknolojisini kullanma şeklini değiştirmektedir. Günümüzde, bilişim teknolojilerinin ihtiyaçlarının çoğunu karşılamak için bulut hizmetleri mevcuttur. Bulut bilişim hizmetleri arasında büyük bir çeşitlilik olmasına rağmen, bu tür tüm hizmetlerin ortak bazı temel özellikleri ve avantajları vardır ve tümü birkaç temel bulut hizmeti türüne ayrılabilir. Bulut sağlayıcıları tarafından sunulan geniş hizmet yelpazesi, 6 farklı yazılım servis kategorisine ayrılabilir:

Software as a Service (SaaS - Bir Hizmet olarak Yazılım): Bulut-tabanlı yazılım modeli de denir. En çok kullanılan yazılım modelidir. Verilere internet bağlantısı ve web tarayıcısı olan herhangi bir cihazdan erişilmesine izin veren bir yazılım sağlama yöntemidir. Tüm temel altyapı, ara katman yazılımları, uygulama yazılımları ve uygulama verileri servis sağlayıcının (örneğin, Alibaba Cloud, Amazon Web Services (AWS), Google Cloud Platform (GCP), IBM Cloud, Oracle Cloud, and Microsoft Azure) veri merkezinde bulunur. SaaS sistemleri genellikle bir abonelik modeli dahilinde ödenir. Netflix, Spotify, Pandora, Dropbox, Outlook, Hotmail, or Yahoo! Mail, SaaS modeli kullanan şirketlerden bir kaçıdır.

Infrastructure as a Service (IaaS - Bir Hizmet olarak Altyapı): Uygulamanız için fiziksel bilgisayar donanımıyla dolu bir veri merkezini tutmak yerine, bir bulut platformu tarafından sağlanan sanal donanımı kullanırsınız. IaaS yönteminin sunduklarından yararlandığınızda, sanal makinelerde kurulu ne varsa, hepsinin bakımından yine de sorumlu olursunuz. Sanal makinelerin işletim sistemlerini kurmanız ve bakımını yapmanız gerekir. Ve bir dağıtım stratejisine karar vermeli ve onu sürdürmelisiniz. IaaS gerekli tüm altyapıyı sağlar, ancak kurulumunuzu bu altyapı üzerinde sürdürmek size kalmıştır. IaaS, talebe göre hızlıca ölçeklenir ve yalnızca kullandığınız kadar ödemenize olanak tanır. Kendi fiziksel sunucularınızı ve diğer veri merkezi altyapısını satın alma ve yönetme masraflarından ve karmaşıklığından kaçınmanıza yardımcı olur. AWS EC2, Amazon S3, DigitalOcean, Linode, Rackspace, Cisco Metapod, Microsoft Azure, Google Compute Engine (GCE), Iaas’ın bazı popüler örnekleridir.

Platform as a Service (PaaS - Bir Hizmet olarak Platform): IaaS, bilgisayar donanımı maliyetlerini düşürebilir ancak, yine de uygulama ve işletim sistemi düzeyinde bakım gerektirir. PaaS yalnızca donanım maliyetlerini ortadan kaldırmakla kalmaz, aynı zamanda işletim sistemini ve birçok dağıtım sorununu da ortadan kaldırır. PaaS ile artık bir sanal makinenin işletim sistemini kurmanıza veya bakımını yapmanıza gerek yok. İşletim sistemi sizden soyutlanmıştır ve siz sadece uygulamanızı dağıtırsınız ve çalışır. Sadece geliştirdiğiniz uygulamaları, hizmetleri ve verileri yönetirsiniz. Diğer her şey, genellikle bulut hizmet sağlayıcısı tarafından yönetilir. PaaS, altyapı — yani, sunucular, depolama ve ağ oluşturma — aynı zamanda ara yazılım, geliştirme araçları, iş zekası (BI) hizmetleri, veritabanı yönetim sistemleri ve daha fazlasını içerir. PaaS, tüm web uygulaması yaşam döngüsünü desteklemek için tasarlanmıştır: oluşturma, test etme, dağıtma, yönetme ve güncelleme. PaaS, yazılım lisansları, temeldeki uygulama altyapısı ve ara katman yazılımları, Kubernetes gibi konteyner düzenleyicileri, geliştirme araçları ve diğer kaynakları satın alma ve yönetme masraflarından ve karmaşıklığından kaçınmanıza olanak tanır. Yani, PaaS ile, bir uygulamayı çalıştırmak için gerekli tüm yapı taşları kullanmaya hazırdır. PaaS örneklerinden bir kaçı: AWS Elastic Beanstalk, Amazon SageMaker, Windows Azure, Heroku, Force.com, Google App Engine, Apache Stratos, OpenShift.

Metal as a Service (MaaS - Bir Hizmet olarak Metal): İsminden de kolay anlaşılabileceği üzere, MaaS modelini kullanarak bir yazılım gerçekleştirmek için servis sağlayıcısından gerçek fiziksel donanım kiralanır. IaaS ve MaaS arasındaki fark ise, IaaS’de kaynaklar birden çok kiracılı bir ortama tahsis edilir (paylaşılır), oysa MaaS’de çıplak metaller (bare metal - Çıplak metal, temel işletim sistemi (OS) veya yüklü uygulamaları olmayan bir bilgisayar sistemidir.) sadece bir belirli müşteriye adanır, yani tek kullanıcılı olur. Örneğin, Amazon m5.metal. Metal bulut sunucuları, kendi sanallaştırmanızı (virtualization) çalıştırmanıza ve fiziksel donanıma, standart EC2 bulut sunucularını kullanarak yapamayacağınız şekillerde doğrudan erişmenize olanak tanır

Function as a Service (FaaS - Bir Hizmet olarak Fonksiyon): Bu modeli takip eden bir uygulama oluşturmak, “sunucusuz” (serverless) bir mimari elde etmenin bir yoludur ve genellikle mikroservis uygulamaları oluştururken kullanılır. Burada endişelenmeniz gereken tek şey uygulama kodunuzdaki bireysel fonksiyonlardır. FaaS ile, işlerin sunucu tarafına girmeye gerek yoktur ve geliştiriciler uygulamanın kodlama kısmına odaklanabilir. Servis sağlayıcısı fonksiyonununuzu talep geldikçe çalıştırır, böylelikle kullandığınız kadar ödeme yaparsınız. Örneğin, AWS Lambda, Google Cloud Functions, Microsoft Azure Functions, IBM Cloud Functions.

Container as a Service (CaaS - Bir Hizmet olarak Konteyner): IaaS ve PaaS’ı kullanmak bir uygulamanın dağıtılması ve barındırılmasıyla (hosting) ilgili birçok anlaşmazlığı azaltırken, bunları kullanmak sizi tek bir bulut sağlayıcısına bağımlı hale getirir. Öyleyse, kendinizi belirli bir bulut satıcısına bağlamadan kolay dağıtım ve barındırmanın yanıtı nedir? CaaS işte bu duruma çok uygundur. Konteynerlar, sanal makine sorunlarına cazip bir çözüm sunar. Her örnek (instance) için ayrı bir işletim sistemi gerektirmek yerine, konteynerlar, kendilerini barındıran işletim sisteminin çalışan bir örneğini paylaşır. CaaS ile, bir çok bulut sağlayıcısı, birçok konteyneri çalıştırabilen ve çalışan konteynerleriniz arasında altyapıyı koruyabilen, bir konteyner düzenleme motoru (container orchestration engine) sunar. CaaS modeliyle de uygulamanızı bir bulut sistemi üzerinde barındırabilirsiniz, bu da sizi kendi makinelerinizi çalıştırma ve bakım yapma zorunluluğundan kurtarır. Bununla birlikte, bulut sağlayıcısı seçimi yapmanıza gerek yoktur. Büyük bir bağımsızlığa sahipsinizdir çünkü konteynerlar, standart bir yazılım dağıtım birimi sağlar, böylece konteynerlerinizi bulut hizmeti sağlayıcısı A veya B’den herhangi birine CaaS yöntemiyle dağıtabilirsiniz. Her iki durumda da, konteynerleriniz aynıdır. Popüler CaaS destekleyen örnekler, Amazon Elastic Container Service (ECS), Amazon Elastic Kubernetes Service (EKS), IBM Cloud Kubernetes Service, Microsoft Azure Container Service, Oracle Container Cloud Service’tir.